Powietrze i zanieczyszczenia

Związek chemiczny, zbudowany z trzech atomów tlenu. W górnych partiach atmosfery potrzebny do blokowania szkodliwych promieni UV - w niższych składnik smogu.

To bardzo małe pyłki, znacznie mniejsze od ludzkiego włosa, ale bardzo szkodliwe dla organizmu.

Myślowo zostały podzielone na dwa rodzaje PM10 i PM 2.5. Cyfry za PM oznaczają maksymalną średnicę pyłka wyrażoną w μm (mikrometrach, jest to jedna milionowa część metra, czyli 10⁻⁶ m).

W zależności od średnicy pyłka posiadają one różny wpływ na organizm człowieka:

• Pyły PM10 osiadają w górnych partiach dróg oddechowych, skąd są wydalane przez organizm. Zawierają jednak metale ciężkie, których wogóle nigdy w organiźmie nie chcielibyśmy mieć.
• Pyły PM2.5 przenikają do płuc i osiedlają się na ich ściankach, utrudniając wymianę gazową. Są czynnikiem chorobotwórczym. Powstają w wyniku reakcji zachodzących w atmosferze z np. dwutlenek azotu NO₂  czy dwutlenek siarki SO_{2 .}

Dopuszczalną zawartość stęenia pyłów definiuje dyrektywa 2008/50/WE, jednak pyły nie chcą jej słuchać.

W wielu miastach w Polsce normy są w pewnych okresach czasu przekroczone o ponad 1000%.

Bielsko-Biała znajduje się na 20 miejscu w rankingu najbardziej zaniczyszczonych miast w Polsce pod względem pyłów. Średnio normy mamy przekorczone o ponad 300%. Źródło 

Smog to powietrze wraz z niepożądanymi związkami chemicznymi i pyłami.

Charakteryzują się one dużą szkodliwością dla zdrowia ludzi i zwierząt:

• wywołują alergie,
• wywołują astmę oraz sprzyjają jej napadom,
• sprzyjają zapaleniu górnych dróg oddechowych,
• powodują niewydolność oddechową,
• wywołują paraliż układu krwionośnego.

 Powstawaniu smogu sprzyja:

• działalność człowieka, 
• brak wiatru,
• duża wilgotność powietrza.

W trakcie trwającego 5 dni wielkiego smogu londyńskiego w wyniku komplikacji oddechowych zmarło ponad cztery tysiące osób (w sumie w efekcie działania wielkiego smogu londyńskiego zmarło około dwunastu tysięcy osób).

Tlenek węgla - CO znany powszechnie jako czad, jest częstą przyczyną zatruć w domach, o których informują nas media w sezonie grzewczym. Na wolnym powietrzu, jako składnik smogu, jest równie szkodliwy.

Tlenek węgla jest szkodliwy dla ludzi, bo łączy się on w krwi z hemoglobiną, blokując przepływ tlenu. W ten sposób komórki organizmu nie dostają tlenu. Jest to śmiertelnie niebezpieczne dla całego organizmu.

Tlenek węgla jest efektem niecałkowitego spalania. Już niewielkie stężenie w powietrzu może wywołać śmierć w ciągu kilkudziesięciu minut.

Warto w domu zabezpieczyć się przed tym "zabójcą". Odpowiedni czujnik tlenku węgla kosztuje kilkadziesiąt złotych, a jego trwałość to około 7 lat (ze względu na substancje radioaktywną wewnątrz czujnika). Po tym czasie czujnik powienien zostać wymieniony.

CO jest gazem bezwonnym, co dodatkowo dodaje mu siły rażenia, ponieważ go nie wyczuwamy.

Azot nie jest pierwiastkiem chemicznym, który jest szczególnie aktywny. Jednak przy wysokich temperaturach (np. w silnikach samochodów) może połączyć się z tlenem, czego konsekwencje mogą być fatalne dla środowiska.

Tlenki azotu są 10 razy bardziej toksyczne od zabójczego tlenku węgla.

W przyrodzie azot występuje z tlenem i nie tworzy tlenków. Aby się połączył z tlenem potrzebna jest wysoka temperatura, jaka występuje np. w silniku spalinowym.

Osprzęt silników spalinowych jest wyposażony w urządzenia zapobiegające powstawaniu tlenków azotu (zawory EGR) jak również neutralizujące już powstałe tlenki, ale często wiele osób wyrzuca te urządzenia ponieważ posiadają one określoną trwałość:

• zawory EGR - należy je czyścić co około 80 tysięcy kilometrów,
• katalizatory - średnio należy wymienić co 200 tysięcy kilometrów.

Szkodliwy dla organizmów żywych, a także powoduje kwaśne deszcze.

Dwutlenek siarki - SO₂  jest składnikiem smogu, który jest na pewno szkodliwy dla ludzi i zwierząt.

Co więcej, w atmosferze potrafi przekształcić się w tlenek siarki (VI) a następnie w kwas siarkowy (VI) - główny powód kwaśnych deszczy. 

Siarka do spalin przechodzi od paliwa. Szczególnie dużo może jej być jest jej w węglu i ropie naftowej.

Przedostają się do wnętrza człowieka przez naskórek lub drogi oddechowe. Następnie powodują powstanie związków chemicznych generujących nowotwory.