Tlenki azotu

Azot nie jest pierwiastkiem chemicznym, który jest szczególnie aktywny. Jednak przy wysokich temperaturach (np. w silnikach samochodów) może połączyć się z tlenem, czego konsekwencje mogą być fatalne dla środowiska.

Tlenki azotu są 10 razy bardziej toksyczne od zabójczego tlenku węgla.

W przyrodzie azot występuje z tlenem i nie tworzy tlenków. Aby się połączył z tlenem potrzebna jest wysoka temperatura, jaka występuje np. w silniku spalinowym.

Osprzęt silników spalinowych jest wyposażony w urządzenia zapobiegające powstawaniu tlenków azotu (zawory EGR) jak również neutralizujące już powstałe tlenki, ale często wiele osób wyrzuca te urządzenia ponieważ posiadają one określoną trwałość:

• zawory EGR - należy je czyścić co około 80 tysięcy kilometrów,
• katalizatory - średnio należy wymienić co 200 tysięcy kilometrów.

Zawory EGR powodują, żę część spalin wraca do silnika, i przez to obniża się temperatura spalania, co powoduje znaczne zmniejszenie emisji tlenków azotu.

Na wykresie poniżej pokazałem wpływ ilości zawróconych spalin do silnika na obniżenie ilości wytworzonego tlenku azotu. DOdanie 20% spalin powoduje obniżenie tlenków azotu pięciokrotnie.

Legenda:

• NOx - tlenki azotu,
• Stopień recyrkulacji - jaki procent świeżego powietrza stanowią spaliny,
• λ - współczynnik nadmiaru powietrza - obecnie w silnikach jest równy 1.

Wykres powstał na podstawie książki „Silniki Samochodowe” – Maciej Bernhardt, Stanisław Dobrzyński, Edward Loth, WKiŁ 1978.

Tlenki azotu mogą powodować znaczne utrudnienia w oddychaniu i są silnie trujące. Uważane są za 10 razy bardziej toksyczne niż tlenek węgla (II).

Część z nich, np. NO₂ mogą w atmosferze przereagować z H₂O, tworząc kwasy

(np. NO₂+H₂O-->HNO₃)

Powoduje to powstawanie kwaśnych deszczy (HNO₃ to bardzo silny kwas).